Uznanie ojcostwa
1. Informacje ogólne, wymagane dokumenty
Możliwe jest uznanie ojcostwa dziecka od jego poczęcia aż do osiągnięcia pełnoletniości. Uznanie ojcostwa następuje, gdy mężczyzna, od którego dziecko pochodzi oświadczy przed kierownikiem USC, że jest ojcem dziecka, a matka dziecka potwierdzi jednocześnie albo w ciągu 3 miesięcy od dnia oświadczenia mężczyzny, że ojcem dziecka jest ten mężczyzna. Uznanie ojcostwa może nastąpić przed każdym kierownikiem USC na terenie Polski, także przed sądem opiekuńczym, a za granicą przed polskim konsulem lub osobą wyznaczoną do wykonywania funkcji konsula, jeżeli rodzice dziecka lub jedno z nich są obywatelami polskimi. Oświadczenie konieczne do uznania ojcostwa dokumentuje się w formie protokołu, który podpisują rodzice dziecka i kierownik USC, który przyjął oświadczenie albo konsul. W razie niebezpieczeństwa grożącego bezpośrednio życiu matki dziecka lub mężczyzny, od którego dziecko pochodzi, oświadczenie konieczne do uznania ojcostwa może zostać zaprotokołowane przez notariusza albo złożone do protokołu wobec wójta (burmistrza, prezydenta miasta), starosty, marszałka województwa, sekretarza powiatu albo gminy. Protokół taki przekazywany jest do USC właściwego do sporządzenia aktu urodzenia dziecka. Osoba niepełnoletnia, która ukończyła lat 16, jeżeli nie ma pełnej zdolności do czynności prawnych, a nie istnieją podstawy do jej całkowitego ubezwłasnowolnienia, może złożyć oświadczenie konieczne do uznania ojcostwa tylko przed sądem opiekuńczym. Uznanie ojcostwa przed kierownikiem USC nie może nastąpić jeżeli:
- osoba, która zamierza złożyć oświadczenie konieczne do uznania ojcostwa jest niepełnoletnia lub istnieją podstawy do jej całkowitego ubezwłasnowolnienia
- toczy się sądowe postępowanie o ustalenie ojcostwa
- dziecko osiągnęło pełnoletniość
- dziecko urodziło się w trakcie trwania małżeństwa matki albo przed upływem 300 dni od zgonu jej małżonka, prawomocnego orzeczenia rozwodu, orzeczenia separacji lub unieważnienia małżeństwa; domniemywa się wtedy, że dziecko pochodzi od męża matki.
Domniemanie takie może być obalone wyłącznie przez prawomocne orzeczenie sądu o zaprzeczeniu jego ojcostwa. Orzeczenie takie umożliwia uznanie ojcostwa dziecka przez ojca biologicznego. Jeżeli dziecko zmarło, uznanie ojcostwa może nastąpić w ciągu 6 miesięcy od dnia, w którym mężczyzna składający oświadczenie o uznaniu dowiedział się o śmierci dziecka, nie później jednak niż do dnia, w którym dziecko osiągnęłoby pełnoletniość. Kierownik USC odmawia przyjęcia oświadczeń koniecznych do uznania ojcostwa, jeżeli uznania jest niedopuszczalne albo gdy powziął wątpliwość co do pochodzenia dziecka.
Wymagane dokumenty:
- dokumenty tożsamości: matki dziecka oraz mężczyzny uznającego ojcostwo
- do złożenia oświadczeń dotyczących dziecka poczętego matka dziecka przedkłada aktualne zaświadczenie lekarskie o ciąży lub kartę ciąży
- jeżeli uznanie wiąże się ze zmianą nazwiska dziecka, które ukończyło 13 lat niezbędne jest osobiste wyrażenie zgody przez dziecko na zmianę. Tożsamość dziecka stwierdza się na podstawie okazanego dokumentu.
2. Miejsce załatwienia sprawy
- Pokój nr 15, "Urząd stanu cywilnego" zlokalizowany na piętrze.
3. Opłaty
- przyjęcie oświadczenia nie podlega opłacie skarbowej
4.Termin załatwienia sprawy
- jeżeli dokumenty zawierające dane określone w art. 63 ust.2 p.a.s.c. niezbędne do sporządzenia protokołu uznania i stwierdzenia dopuszczalności uznania, znajdują się w Systemie Rejestrów Państwowych, albo w USC Linia, składane są przez matkę dziecka lub mężczyznę zamierzającego uznać ojcostwo – niezwłocznie,
- jeżeli dokumenty zawierające powyższe dane znajdują się w innym urzędzie (urzędach) stanu cywilnego – w ciągu 10 dni roboczych,
- kierownik USC, który przyjął oświadczenie konieczne do uznania ojcostwa, przesyła protokół kierownikowi USC właściwemu do sporządzenia aktu urodzenia w terminie 1 dnia roboczego od dnia sporządzenia tego protokołu,
- jeżeli uznanie ojcostwa następuje przed urodzeniem się dziecka, protokół przesyła się kierownikowi USC właściwemu do sporządzenia aktu urodzenia w terminie 7 dni od dnia sporządzenia aktu urodzenia,
- jeżeli kierownik USC odmówił przyjęcia oświadczeń koniecznych do uznania ojcostwa, powiadamia pisemnie matkę dziecka i mężczyznę, który twierdzi że jest ojcem dziecka, w terminie 7 dni od dnia odmowy o przyczynach odmowy i możliwości uznania ojcostwa przed sądem opiekuńczym.
5. Podstawa prawna
- ustawa z dnia 28 listopada 2014 r. - Prawo o aktach stanu cywilnego (Dz. U. poz.1741, ze zm.)
- ustawa z dnia 25 lutego 1964 roku Kodeks rodzinny i opiekuńczy (tekst jednolity Dz. U. z 2015 r. poz.583 ze zm.)
- rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 9 lutego 2015 r. w sprawie sposobu prowadzenia rejestru stanu cywilnego oraz akt zbiorowych stanu cywilnego (Dz. U. poz. 225, ze zm.)
- rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 5 lutego 2015 r. w sprawie przenoszenia aktów stanu cywilnego do rejestru stanu cywilnego (Dz. U. poz. 204)
- Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 29 stycznia 2015r. w sprawie wzorów dokumentów wydawanych z zakresu rejestracji stanu cywilnego ( Dz. U. poz. 194, ze zm.)
- ustawa z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (tekst jednolity Dz. U. z 2015 r. poz. 783, ze zm.)