Sołectwo Kobylasz-Potęgowo

Sołtys: Andrzej Potrykus
Adres:

Rada Sołecka:

Beata Langa Brygida Lewnau Jan Zaborowski

 

 

SOŁECTWO W LICZBACH:

KOBYLASZ
Powierzchnia............................................   Liczba ludności ........................................     Liczba gospodarstw rolnych.....................   Liczba podmiotów gospodarczych ...........	433 ha 149 29 5
POTĘGOWO
Powierzchnia............................................   Liczba ludności ........................................     Liczba gospodarstw rolnych.....................   Liczba podmiotów gospodarczych ...........	37 6 2

 

         KOBYLASZ to jak pisze Aleksander Labuda: „nji  vjes  nji  pustkji,  a  kobelaszon  to  nji  gbur  nji lesók, ło cos kole te. Kobełósz lezi naprocem Lenji, Jigrzeczni, Kamjanni Gore, Głodnjice e Vronjice. Je tak dobrze sketi  v  łonje  nótere,  że  bele  chto  bez  kartę  e  kompasa  tam  n j e   t r a f i... ".   Dziś   Kobylasz   składa   się z kilkudziesięciu rozsianych gospodarstw i pól, po­przeplatanych zagajnikami, łąkami i uroczymi jeziorkami. Można tu spotkać nawet żurawie, których charakterystyczny klangor niesie się z rana nad łąkami. 
             KOBYLASZ,  czyli  Kobyli  Las  zwany  był  po  niemiecku  „Kobillas".   Folwark   ten  powstał  w  czasach I Rzeczypospolitej na pustkowiach należących częściowo do Lini, a częściowo do Mirachowa. Początkowo należał do starostwa mirachowskiego, zaś w roku 1791 został oddany w wieczystą dzierżawę. W latach 1834 - 1836 powiększono go przez zakup lasu. 
           W końcu XIX wieku wieś należała jeszcze do powiatu kartuskiego  i  miała  533  mórg  obszaru.  Mieszkało tu 10 gospodarzy i 2 zagrodników. Wieś była typowo katolicka, bowiem na 101 mieszkańców przypadało jedynie 3 ewangelików. Dymów było we wsi 12, a wszystkie dzieci uczęszczały do szkół w Lini lub na Głodnicy. 
    W kwietniu 1981 roku na polu Zygmunta Potrykusa odkryto grób skrzynkowy. Pracownicy Muzeum Archeologicznego w Gdańsku zlokalizowali miejsce odkrycia i przeprowadzili badania ratownicze, w których dużą pomoc okazał właściciel pola. Wykopalisko znajdowało się na niewielkim wzniesieniu, opadającym w stronę małego jeziorka. W skrzyni grobowej, zbudowanej od strony zachodniej i południowej z płaskich płyt, a od strony wschodniej z grubego, obciosanego bloku i obstawionej od zewnątrz otoczakami, znajdowały się trzy popielnice kultury wschodniopomorskiej z epoki brązu. Dziś znalezisko to eksponowane jest w gdańskim Muzeum Archeologicznym, tak jak podobne urny z pobliskich Niepoczołowic, Miłoszewa i Tłuczewa. 
    IGRZECZNA jest przysiółkiem należącym do sołectwa Kobylasz. W rzeczywistości jednak Igrzeczna jest związana głównie z Linią, bowiem należy do parafii i obwodu szkolnego w Lini. Już od lat Igrzeczna jest chętnie odwiedzana  przez  turystów,   wypoczywających  w   pobliskim   Potęgowie.  Rozpościera  się  stąd  piękny widok na Jeziora Potęgowskie, a najładniejszym miejscem jest tzw. Kukówka. 
    Nazwa  przysiółka  Igrzeczna  odnosiła  się pierwotnie  do  pola  i pochodzi  od  prasłowiańskiego wyrazu \\\\\\\\\\\\\\\'jigra\\\\\\\\\\\\\\\' o znaczeniu \\\\\\\\\\\\\\\'gra\\\\\\\\\\\\\\\'. Rekonstruowana nazwa \\\\\\\\\\\\\\\'Igrzyszczna\\\\\\\\\\\\\\\' pochodzi od słowa \\\\\\\\\\\\\\\'jigriszczc jigrisko\\\\\\\\\\\\\\\', oznaczającego \\\\\\\\\\\\\\\'miejsce zabawy\\\\\\\\\\\\\\\'. Rzeczywiście w Igrzecznej znajduje się prehistoryczne cmentarzysko, co pozwala przypuszczać, że było to miejsce związane z obrzędami pogańskimi. 
   POTĘGOWO to druga ze wsi należących do sołectwa Kobylasz i najważniejsza na terenie gminy miejscowość letniskowa. Wieś ta leży na skraju Lasów Mirachowskich, 4 km od Lini. Dla części turystów tu wypoczywających „Linia leży koło Potęgowa". W Potęgowie znajduje się ośrodek wczasowy „Etna”.
   Potęgowo zwane było po niemiecku Potengowo lub Pottengowo. Nazwa wsi pochodzi od dawnego imienia \\\\\\\\\\\\\\\'Potęga\\\\\\\\\\\\\\\'. Przed I rozbiorem Potęgowe, jako królewszczyzna, należało do starostwa mirachowskiego. 
    Według wizytacji z roku 1710 mieszkał tu jeden gbur, który płacił "mesznego 27 groszy".Potęgowe zostało sprywatyzowane w 1786 roku, a w 1836 powiększono je przez dołączenie wykarczowanego lasu. 
      W 1869 roku było tu 44 katolików i 10 ewangelików, dla których parafią był Dzicciclcc w powiecie lęborskim. Samodzielnych   gospodarstw   w   Potegowie   było 8.   Wieś należała do parafii w Sicrakowicach, zaś do poczty
w   Mirachowic.   W   końcu   XIX   wieku   wieś   należąca   do powiatu kartuskiego, miała 600 mórg obszaru wraz
z jeziorem, 5 gburów i jednego zagrodnika. Dzieci z Potęgowa uczęszczały do szkoły w Lini. 
    Z Potęgowa pochodzi matka księdza Bernarda Sychty - kaszubskiego pisarza i największego leksykografa Kaszub i Kociewia.
    JEZIORA POTĘGOWSKIE to ciąg głębokich jezior polodowcowych, wypełniających zagłębienie w morenie dennej, zwane Rynną Potęgowską. Wokół tego zespołu jezior rozciąga się jeden z większych kompleksów leśnych lasu mieszanego w województwie gdańskim, znany jako Lasy Mirachowskie. 
    Wszystkie jeziora Rynny Potęgowskiej charakteryzują się znaczną długością i niedużą szerokością. Woda jezior   ma  niespotykane  gdzie   indziej  jasnoorzechowe  zabarwienie,  pochodzące z barwników występujących w liściach bukowych. Najdalej na wschód wysunięte jezioro (błędnie zwane również Lubygość) stanowi rezerwat krajobrazowy i florystyczny. Przy północnym brzegu jeziora znajdują się groty powstałe poprzez zlepienie zalegających wokół żwirów przez związki wapnia.
    Na południe od jeziora Lubogoszcz znajduje się punkt widokowy „Szczelina Lechicka”, z którego roztacza się piękny widok na Jeziora Potęgowskie. Najłatwiej trafić tam wędrując czerwonym szlakiem. Po drodze zobaczyć można wojenny bunkier TOW „Gryf Pomorski" – aktualnie po wykonaniu renowacji.